Mười ngày sau cuộc hành quyết Charles, một cuốn hồi kì được nhà vua viết đã xuất hiện và được rao bán.[288] Quyển sách này, tên Eikon Basilike ("Hình tượng Hoàng gia"), có nhiều nội dung biện hộ cho chính sách của hoàng gia, và đó là một trong những tài liệu được những người bảo hoàng dùng để tuyên truyền. John Milton viết câu trả lời của Nghị viện, Eikonoklastes ("The Iconoclast"), nhưng không mang nhiều hiệu quả như cuốn sách của phe bảo hoàng.[293] Anh giáo và Hoàng gia coi ông như một người tử vì đạo,[294] và Giáo hội England đã phong thánh cho ông, trong Hội nghị Canterbury and York năm 1660.[295] Người Anh giáo xây dựng các nhà thờ để tưởng nhớ việc ông tử đạo như, như Falmouth và Tunbridge Wells.[131]

Lấy cảm hứng từ chuyến thăm Tây Ban Nha của ông năm 1623,[296] Charles trở thành một người say mê và thông thạo trong việc sưu tập những tác phâmr nghệ thuật, ông sở hữu một bộ sưu tập nghệ thuật vào loại nhất lúc đó.[297] Những cận thần thân cận của ông như Công tước Buckingham và Bá tước Arundel có cùng sở thích với ông và họ được gọi là nhóm Whitehall.[298] Ở Tây Ban Nha, ông được vẽ chân dung bởi Velázquez, và tác phẩm được mua lại bởi Titian và Correggio, trong số những người khác.[299] Ở Anh, di sản của ông bao gồm trần nhà Banqueting House, Whitehall, bởi Rubens và tranh vẽ của các họa sĩ người Hà Lan như van Honthorst, Mytens, và van Dyck.[300] Năm 1627 và 1628, ông mua lại toàn bộ sưu tập của Công tước Mantua, bao gồm các tác phẩm của Titian, Correggio, Raphael, Caravaggio, del Sarto và Mantegna.[301] Bộ sưu tập của Charles càng đồ sộ hơn khi có cả những tác phẩm của Bernini, Bruegel, da Vinci, Holbein, Hollar, Tintoretto và Veronese, những bức chân dung bán thân của Dürer và Rembrandt.[302] Khi Charles chết, ước tính là ông sở hữu 1760 bức tranh,[303] phần nhiều trong số đó được bán và phân phát trong nội bộ Nghị viện.[304]

Chế độ quân chủ bị lật đổ, Anh trở thành nước cộng hòa hay "Thịnh vương chung". Thượng viện bị bãi bỏ bởi Hạ viện Rump, và quyền hành pháp rơi vào tay Hội đồng nhà nước.[305] Tất cả những chống đối quân sự ở Anh và Ireland đã bị dập tắt bởi lực lượng của Oliver Cromwell trong Nội chiến Anh lầm thứ ba và Cuộc chinh phục Ireland của Cromwell.[306] Cromwell giải tán Nghị viện Rump năm 1653,[307] thiết lập Chế độ và chính ông ta là Bảo hộ công.[308] Khi ông ta chết năm 1658, người con lên nối ngôi một thời gian ngắn, Richard.[309] Nghị viện được tái lập, và chế độ quân chủ trung hưng bởi con trai trưởng của Charles I, Charles II, năm 1660.[310]

Đánh giá

Theo lời của John Philipps Kenyon, "Charles Stuart là một con người nhiều mâu thuẫn và tranh cãi".[311] Được tôn kính bởi Đảng Bảo thủ, họ coi ông như một vị thánh tử đạo[131] nhưng ông bị lên án bởi các nhà sử học đảng Whig, như Samuel Rawson Gardiner, người cho rằng ông dối trá và hoang tưởng.[312] Trong những thập kỉ gần đây, nhiều sử gia chỉ trích ông,[313] ngoại trừ Kevin Sharpe người đánh giá ông với cái nhìn cảm thông hơn, nhưng không được nhiều người tán đồng.[314] Trong Sharpe lập luận rằng nhà vua là người năng động và có lương tâm, Giáo sư Barry Coward nghĩ rằng Charles "nhà vua vô năng nhất ở Anh kể từ Henry VI",[315] cái nhìn này được tán đồng bởi Ronald Hutton, người gọi ông là "ông vua tệ nhất kể từ thời Trung Cổ".[316]

Đại giám mục William Laud, người bị Nghị viện chặt đầu trong giai đoạn chiến tranh, miêu tả Charles là "Một ông hoàng nhẹ nhàng và duyên dáng, không dễ gì để có được, hoặc tạo ra được, thật tuyệt."[317] Charles tỉnh táo và tinh tế hơn phụ thân ông,[318] nhưng ông không biết khoan nhượng đúng lúc và cố tình theo đuổi các chính sách không được lòng dân để rồi mang lại họa sát thân.[319] Cả Charles và James đều theo đuổi quyền tối thượng của các vị vua, nhưng trong khi tham vọng của James bị kiềm chế bởi sự thỏa hiệp và đồng thuận của thần dân, Charles tin rằng ông không việc gì phải thỏa hiệp hay giải thích lý do những hành động của ông.[320] Ông cho rằng ông chỉ phải chịu trách nhiệm với Thượng đế. "Các ông hoàng không bị ràng buộc phải nói lý do những hành động của họ," ông viết, "trừ phi trước mặt Chúa".[321]